https://bunkry.eu/gfx/upload/naglowki/wal.png

Linia fortyfikacji niemieckich, zwana również Pozycją Pomorską, powstał w latach 30 XX wieku, w odległości kilkudziesięciu kilometrów od granicy z Polską. Głównym zadaniem miała być ochrona Pomorza Zachodniego przed atakiem polskiej armii. Wbrew powszechnym opiniom nie powstał ona w czasie wojny, aby odeprzeć ataki Rosjan.

Nie da się jednoznacznie określić, kiedy powstał plan budowy. Przyjmuje się, że było to tuż po przegranej przez Niemców I wojnie światowej. Główna część wybudowana została w latach 1932 – 1937, a poddana modyfikacjom w 1938 – 1939.

Pierwsze obiekty umiejscawiane były w strategicznym punktach, takich jak najważniejsze szlaki komunikacyjne. Z założenia Wał Pomorski miał stać się polową linią obrony, jego rozmieszczenie oparto więc na naturalnych przeszkodach - jeziora, rzeki, lasy czy tereny bagienne. Naturalne warunki obrony wraz z potężnymi fortyfikacjami miały uczynić teren niezdobytym. Do 1937 r. powstało około 235 km. umocnień, sięgających od Gorzowa Wlkp. do Białego Boru. Ostatni odcinek łączący Biały Bór z Bałtykiem (okolice Darłówka), miały zostać wzmocnione tylko w przypadku bezpośredniego zagrożenia wojną.

Na Wale Pomorskim wznoszono głównie obiekty o niskiej oporności kategorii C (grubość żelbetu 0,6 m, pancerze do 6 cm) oraz B1 (grubość żelbetu 1,0 m, pancerze do 12 cm). Były to z reguły schrony szeregowe, wyposażone w podstawowa broń MG08, bez rozbudowanego zaplecza socjalnego. Linia Wału wzmacniany była kilkoma cięższymi schronami typu B (grubość żelbetu 1,5 m, pancerze do 30 cm), wzmacnianymi kopułami pancernymi. W tym przypadku miały one rozbudowane zaplecze, charakterystyczne dla niemieckich fortyfikacji. Dopiero w ostatniej fazie budowy wznoszono schrony o większej odporności.

W czasie wojny Pozycja Pomorska była niedoceniana przez dowództwo wojsk niemieckich. Doszło do częściowego rozbrojenia, a brak modyfikacji spowodował, że w obliczu zagrożenia umocnienia okazały się przestarzałe. Próbowano je jeszcze rozbudowywać w 1944 r. Niektóre odcinki wzmocniono ziemnymi fortyfikacjami i schronami dla ckm zwanych potocznie Tobrukami. Poprowadzono wówczas tzw. pas przesłaniania (wzdłuż brzegu Gwdy i Noteci, przez Lędyczek, Piłę, Podgaje, Jastrowie itd.) oraz stworzono tzw. pozycję ryglową (od Nadarzyc, przez Iłowiec, Wierzchowo, do Kalisza Pom.). Okazało się to jednak niewystarczające. Niewielka głębokość linii umocnień powodowała trudności w obronie i ułatwiała przełamanie pozycji przez atakujące wojska. Poważnym problemem był też brak wojsk do obsadzenia poszczególnych odcinków.

Fortyfikacje Wału Pomorskiego przetrwały wojnę w stanie prawie nienaruszonym. Obecny, opłakany widok, jaki przestawiają, to najczęściej wynik już powojennych operacji. Te obiekty, które mogły prowadzić ogień na wschód zostały przeznaczone do likwidacji. Część z nich została wysadzona, pozostałości zostały zlikwidowane przez poszukiwaczy złomu.

Ogółem w skład umocnień Wału Pomorskiego wchodziło około 1000 żelbetonowych budowli różnego przeznaczenia, rowy strzeleckie, drogowe zapory przeciwczołgowe, przeszkody czołgowe, pola minowe, transzeje.

 

West Pomerania from the Warta River to the Baltic. The line, forming the north wing of an extensive system of border fortifications, was designed to protect the Third Reich against a potential attack from the Polish Army. It was built in 1932-1939, and in 1944 the original fortifications were modernized and incorporated into the OKH-Stellung defense system. As history proved, the Pomeranian fortifications were broken through in February 1945 by the forces consisting of the Polish soldiers as well. It was the first independent and successful operation carried out by the 1. Polish Army, and the conquered fortifications were named as “the Pomeranian Wall” to commemorate fierce fights. The central part of the fortification line stretches across the Wałcz Lake District and forms a wide arch around the town of Wałcz, where one of the strongest defensive points is situated – Fortified Group Cegielnia.

The defense structure known as B-Werk Cegielnia-West is the largest fortification of the Pomeranian Wall. It is also one of the more heavily armed B-Werks of the Fortified Group Cegielnia. As it is situated on a single level, it stretches over vast area with the length of more than 50 meters. Additionally, it is a two-part structure, because it was given a forward battle bunker, connected by an underground tunnel of approximately 85 metres. The weapons that B-Werk Cegielnia-West was equipped with were four heavy machine guns placed in 6- and 3-embrasured armoured cupolas and a casemate for the defense of the entrance. Apart from this, it was provided with an armoured cupola for observing and managing artillery fire. The crew was made of around 50 soldiers and officers, including an infantry troop designed for fights in the surrounding trenches. After the war the armour-parts and the entrance premises were blown up. The intact part of the inside houses a history-and-fortifications exhibition.

 

 

 

 

https://bunkry.eu/gfx/upload/naglowki/odcinek.png

Wałcz był ważnym węzłem drogowym i kolejowym w tym rejonie stanowił także bezpośrednie zaplecze dla przedmościa Piły. Obrona miasta składała się z kilku odcinków przedzielonych przeszkodami wodnymi. Zaplanowano tu budowę dwóch Grup Warownych. Ostatecznie wybudowano jedną, umiejscowioną między Jeziorem Zamkowym, a Jeziorem Chmiel zwaną dziś Cegielnią. Druga, nieukończona znajduje się w okolicy jezior Chmiel Duży i Chmiel Mały. Jest ona ewenementem na Wale Pomorskim. Posiada unikalny blok wejściowy i bojowy z trzema kopułami bojowymi i  kopułą obserwacyjną.

Umocnienia Wałcza uzupełniał zespół schronów (6 obiektów) w koszarach dla 32 p.art. wybudowanych w 1934 roku gdzie poza schronami bojowymi zbudowano unikalny i jedyny schron dowodzenia oraz 18 metrową wieżę obserwacyjną.    Przypomina niewielką sygnaturkę z zegarem, chociaż w rzeczywistości jest to betonowy słup sięgający aż do parteru, jedynie z wierzchu obłożony cegłą.

 
https://bunkry.eu/gfx/upload/naglowki/najciekawsze.png

  • Nadarzyce – centralny punkt dowodzenia
  • Grupa Warowna „Cegielnia” – tzw. „Czapa Hitlera”
  • Przesmyk Morzyca
  • Przesmyk Śmierci
  • Cmentarz wojenny w Wałczu
  • Grupa Warowna Góra Wisielcza – Strzaliny
  • Podgaje
  • Grupa Warowno Marianowo
  • Muzeum Walk o Wał Pomorski w Mirosławcu
  • Muzeum Ziemi Wałeckiej w Wałczu